(TAP) - Giới chức Malaysia và Singapore vừa ký kết thoả thuận thành lập Đặc khu Kinh tế Johor-Singapore (JS-SEZ), một dự án liên kết biên giới đầy tham vọng, hướng đến mục tiêu thu hút 50 dự án và tạo ra 100.000 việc làm trong 5 năm tới.
Buổi lễ ký kết diễn ra vào ngày 07/1 tại văn phòng Thủ tướng Malaysia ở Thủ đô hành chính Putrajaya, dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Anwar Ibrahim và Thủ tướng Singapore Lawrence Wong. Bang Johor ở miền nam Malaysia sở hữu một trong những cửa khẩu biên giới bận rộn nhất thế giới nhờ vào vị trí gần kề Singapore. Với diện tích hơn 3.500 km², JS-SEZ dự kiến lớn gấp bốn lần Singapore và gần gấp hai lần Thâm Quyến - đô thị nổi tiếng giáp ranh Hồng Kông mà Malaysia mong muốn mô phỏng.
Lễ trao đổi Bản ghi nhớ về Đặc khu kinh tế Johor - Singapore trước sự chứng kiến của Thủ tướng hai nước vào ngày 07/1. Nguồn: Official Facebook Page of Anwar Ibrahim
Theo các nguồn tin quốc tế, dự án được thiết kế dựa trên mô hình bổ sung lẫn nhau giữa hai khu vực, nhằm tối đa hoá tiềm năng kinh tế và tăng cường khả năng cạnh tranh quốc tế. Trong giai đoạn đầu, hai nước cam kết hỗ trợ 100 dự án trong 10 năm kèm theo nhiều ưu đãi đầu tư như giảm thuế thu nhập doanh nghiệp và cá nhân. Bộ trưởng Kinh tế Malaysia, ông Rafizi Ramli nhấn mạnh tính độc đáo trong cơ chế hoạt động của JS-SEZ. Theo ông, khu kinh tế JS-SEZ sẽ phát triển linh hoạt dựa trên nhu cầu thực tế từng dự án đầu tư thay vì xây dựng hạ tầng trước rồi mới thu hút đầu tư như cách truyền thống. Cách tiếp cận này giúp tiết kiệm thời gian và linh hoạt hơn cho các nhà đầu tư.
Cụ thể, JS-SEZ gồm 9 khu vực đô thị đồng lực: Iskandar Puteri, Pengerang, Johor Bahru, Tanjung Pelepas-Tanjung Bin, Pasir Gudang, Senai-Skudai, Sedenak, Forest City và Desaru, tập trung vào 11 lĩnh vực kinh tế chính như sản xuất, logistics, kinh tế số, năng lượng xanh... Theo ước tính, JS-SEZ sẽ đóng góp 26 tỷ USD mỗi năm vào nền kinh tế Malaysia vào năm 2030, phần lớn từ việc các doanh nghiệp ở Singapore mở rộng sản xuất tại Johor nhờ quỹ đất, nguồn lao động phong phú. Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cho biết bên cạnh ưu đãi tài chính, sự ổn định chính trị, chính sách kinh tế rõ ràng là yếu tố quan trọng thu hút đầu tư vào khu kinh tế JS-SEZ.
Ảnh minh họa. Nguồn: The official FB page of the Singapore Government.
Tuy nhiên, quan hệ hợp tác giữa Johor và Singapore dù hứa hẹn nhiều tiềm năng nhưng cũng đối mặt nhiều thách thức. Một ví dụ điển hình là dự án đường sắt cao tốc trị giá hơn 20 tỷ USD bị đình trệ do bất đồng về chi phí và các trở ngại khác. Bên cạnh đó, biên bản ghi nhớ (MOU) được ký năm ngoái chỉ nêu rõ các mục tiêu như tăng cường di chuyển xuyên biên giới, bao gồm việc đi lại không cần hộ chiếu và hệ thống thông quan dựa trên mã QR. Trong khi Singapore triển khai rộng rãi các cơ chế này, Malaysia chỉ đang trong giai đoạn thử nghiệm.
Hơn nữa, một số nhà phân tích cho rằng vẫn chưa rõ liệu Malaysia và Singapore đã đạt được đồng thuận đủ về chính sách đầu tư và thuế để thu hút dòng vốn mới hay chưa. Với mức thuế thu nhập doanh nghiệp thấp nhất khu vực là 17%, Singapore tạo lợi thế rõ rệt so với Malaysia, nơi mức thuế tương ứng hiện ở mức 24%.
Viet Anh
Bình luận