(TAP) - Theo Nghị định 282/2025/NĐ-CP được Chính phủ Việt Nam ban hành đầu tháng 11 và có hiệu lực từ ngày 15/12/2025, các cá nhân sử dụng trái phép, làm giả, cầm cố hoặc cho thuê thẻ căn cước công dân có thể bị phạt từ 500.000 đồng đến 10 triệu đồng. Tổ chức vi phạm chịu phạt gấp đôi cá nhân.

Nghị định 282/2025/NĐ-CP. Nguồn: Chinhphu.vn
Nghị định 282/2025/NĐ-CP nêu rõ, từ ngày 15/12/2025, cá nhân có thể nhận hình thức cảnh cáo hoặc chịu mức phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng nếu thực hiện một trong các hành vi sau: không xuất trình thẻ căn cước công dân, thẻ căn cước, căn cước điện tử hoặc giấy chứng nhận căn cước khi cơ quan, người có thẩm quyền yêu cầu kiểm tra; không tuân thủ đúng quy định pháp luật về cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước, giấy chứng nhận căn cước hoặc căn cước điện tử, trừ những trường hợp đã được quy định riêng tại khoản 3 Điều này; hoặc không nộp thẻ căn cước cho cơ quan có thẩm quyền trong các trường hợp pháp luật quy định, bao gồm thi hành lệnh tạm giữ, tạm giam, chấp hành án phạt tù, thực hiện quyết định đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc, hoặc khi làm thủ tục cấp đổi, hủy, xác lập lại số định danh cá nhân.
Ngoài ra, cá nhân thực hiện một trong các hành vi sau sẽ phải nộp phạt từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng: chiếm đoạt hoặc sử dụng trái phép thẻ căn cước công dân, thẻ căn cước, căn cước điện tử, giấy chứng nhận căn cước hoặc giấy xác nhận số định danh cá nhân đã hủy gắn với số định danh đã được xác lập lại của người khác; tẩy xóa, chỉnh sửa hoặc làm sai lệch thông tin trên giấy tờ căn cước, làm ảnh hưởng đến tính xác thực và giá trị pháp lý; hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng thẻ căn cước, cũng như các giấy tờ liên quan đến định danh cá nhân; không nộp lại thẻ căn cước cho cơ quan có thẩm quyền khi thay đổi tình trạng quốc tịch, bao gồm thôi quốc tịch, tước quốc tịch hoặc hủy quyết định nhập quốc tịch Việt Nam; hoặc không nộp lại giấy chứng nhận căn cước trong trường hợp người gốc Việt xác nhận quốc tịch hoặc xác định có quốc tịch nước ngoài.
Đáng chú ý, các hành vi gian lận liên quan đến thẻ căn cước được quy định xử lý rất nghiêm. Cá nhân có thể chịu mức phạt từ 4.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng nếu làm giả dữ liệu hoặc sử dụng dữ liệu giả để đề nghị cấp thẻ căn cước, căn cước điện tử, giấy chứng nhận căn cước hoặc giấy xác nhận số định danh cá nhân đã hủy gắn với số định danh được thiết lập lại. Việc cung cấp thông tin, tài liệu sai sự thật nhằm hợp thức hóa hồ sơ xin cấp các loại giấy tờ định danh cũng thuộc diện xử phạt, do hành vi này làm sai lệch quy trình xác minh và cấp phát của cơ quan chức năng. Nhóm hành vi cầm cố hoặc sử dụng trái phép thẻ căn cước được quy định chế tài đặc biệt nghiêm khắc. Cá nhân thực hiện các hành vi như sử dụng thẻ căn cước công dân, thẻ căn cước, căn cước điện tử, giấy chứng nhận căn cước hoặc giấy xác nhận số định danh cá nhân đã hủy nhưng làm giả hoặc khai sai thông tin liên quan đến số định danh mới nhằm thực hiện hành vi trái pháp luật có thể chịu mức phạt từ 8.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng. Hành vi cầm cố, nhận cầm cố, thuê hoặc cho thuê các loại thẻ căn cước và giấy tờ định danh nêu trên cũng nằm trong khung xử phạt tương tự. Đáng lưu ý, trường hợp tổ chức thực hiện những hành vi này, mức phạt tiền áp dụng gấp đôi so với cá nhân, thể hiện quan điểm nhất quán trong việc tăng cường kỷ cương quản lý và ngăn ngừa mọi hình thức lợi dụng giấy tờ định danh để trục lợi hoặc vi phạm pháp luật.

Công dân tuân thủ quy định thẻ căn cước giúp bảo vệ quyền lợi và đảm bảo quản lý dân cư minh bạch. Nguồn: Chinhphu.vn
Nghị định 282/2025/NĐ-CP nhấn mạnh, thẻ căn cước vừa là quyền lợi, vừa là trách nhiệm của công dân. Tuân thủ đúng quy định không chỉ tránh các hình thức xử lý mà còn góp phần bảo vệ trật tự và minh bạch trong quản lý dân cư.
Thanh Cong
