(TAP) - Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết, nước này đã từ bỏ hy vọng gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) - mục tiêu thậm chí từng được ghi vào hiến pháp Ukraine. Phía chính quyền Kiev xem đây như một thỏa hiệp quan trọng, góp phần thúc đẩy tiến trình tìm kiếm giải pháp chấm dứt chiến tranh, trước cuộc gặp giữa ông Zelenskyy và đặc phái viên Hoa Kỳ.
Thông tin trên do ông Volodymyr Zelenskyy công bố trên “X” (@ZelenskyyUa) ngày 14/12 - thời điểm trước thềm cuộc hội đàm cùng các đặc phái viên Hoa Kỳ, lẫn đồng minh châu Âu (EU) tại Berlin (Đức), bắt đầu từ 14 -15/12. Ở bài đăng, lãnh đạo Kiev nói, thay vì sở hữu tư cách thành viên NATO, Ukraine muốn hướng tới đảm bảo an ninh song phương từ chính quyền ông Trump, EU, một số quốc gia khác như Canada, Nhật Bản. Những đảm bảo này kỳ vọng có hiệu lực ràng buộc pháp lý, đủ mạnh nhằm ngăn chặn nguy cơ Nga tấn công trở lại.
Động thái từ ông Zelenskyy đánh dấu bước ngoặt lớn đối với Ukraine - quốc gia nhiều năm qua vốn xem gia nhập NATO như một “lá chắn” an ninh quan trọng trước Moscow. Mục tiêu trên thậm chí từng được ghi vào hiến pháp Ukraine. Mặc dù Kiev khẳng định không chấp nhận nhượng bộ lãnh thổ, nhưng việc từ bỏ tham vọng NATO cũng đáp ứng một trong những yêu cầu lâu nay từ chính quyền ông Putin. Phần nào phản ánh thay đổi nhất định về lập trường, nhượng bộ về chính sách đối ngoại.
Tổng thống Ukraine nói nước này từ bỏ gia nhập NATO, hướng đến muốn tìm kiếm đảm bảo an ninh song phương từ Hoa Kỳ, EU, một số quốc gia khác như Canada, Nhật Bản. Nguồn: X “@ZelenskyyUa”
Cụ thể, TAP News thông tin, Nga nhiều lần yêu cầu Ukraine chính thức từ bỏ con đường NATO, rút quân khỏi những khu vực đang kiểm soát ở vùng Donbas và chấp nhận vị thế trung lập. Các nguồn tin từ Nga do NBC ngày 14/12 trích dẫn còn tiết lộ, Tổng thống Vladimir Putin thậm chí muốn phương Tây cam kết bằng văn bản: NATO không tiếp tục mở rộng về phía Đông châu Âu.
Quay lại bài đăng lên “X” ngày 14/12, ông Zelenskyy nhấn mạnh, Ukraine đang cùng Washington, D.C., lẫn EU xem xét kế hoạch hòa bình gồm 20 điểm, với mục tiêu cuối cùng: Đạt lệnh ngừng bắn. Tổng thống Ukraine đánh giá, việc ngừng bắn dọc theo các chiến tuyến hiện tại có thể trở thành phương án công bằng, đồng thời khẳng định Kiev chưa đàm phán trực tiếp cùng Nga.
Ông Zelenskyy chuẩn bị cho cuộc gặp đặc phái viên Hoa Kỳ Steve Witkoff và Jared Kushner. Nguồn: X “@ZelenskyyUa”
Cuộc gặp tại Berlin có đặc phái viên Hoa Kỳ - ông Steve Witkoff và Jared Kushner tham gia, cho thấy Washington, D.C. muốn tìm kiếm cơ hội tạo đột phá ngoại giao, sau gần 4 năm Nga mở chiến dịch quân sự vào Ukraine (2022). Thủ tướng Đức Friedrich Merz cũng dự chủ trì. EU dường như xem đây là thời khắc then chốt định hình tương lai Ukraine. Tuy nhiên, triển vọng hòa bình vẫn đối mặt nhiều thách thức khi chưa các bên liên quan chưa thể hiện động thái muốn nhượng bộ, tiếp tục giữ nguyên lập trường cứng rắn.
Kelvin Huynh