(TAP) - Chính quyền Tổng thống Donald Trump vừa thông báo cắt thêm 450 triệu USD tiền tài trợ liên bang dành cho Đại học Harvard, trong bối cảnh căng thẳng giữa đôi bên chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Động thái này diễn ra chỉ 01 ngày sau khi ngôi trường danh tiếng này phản bác lại cáo buộc của Chính phủ, nói trường dung túng cho các tư tưởng tự do cực đoan và bài Do Thái.
Trong bức thư gửi Harvard vào ngày 13/5 (giờ địa phương), lực lượng đặc nhiệm liên bang chống bài Do Thái cho biết, trường sẽ mất nguồn tài trợ từ 08 cơ quan liên bang, bên cạnh khoản 2,2 tỷ USD đã bị đóng băng trước đó. Đồng thời, nêu rằng Harvard hiện được xem là nơi “phô trương đạo đức và phân biệt đối xử” (breeding ground for virtue signaling and discrimination) cũng như sẽ phải đối mặt với một “cuộc chiến gian nan” (uphill battle) nếu muốn khôi phục danh tiếng về học thuật vốn có. Theo tờ Associated Press (AP), bức thư được ký bởi đại diện của Bộ Giáo dục (Education Department, viết tắt: ED), Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (Health and Human Services, viết tắt: HHS) cùng Tổng cục Quản lý Dịch vụ (General Services Administration). Những nhà lãnh đạo này nhận định, ban lãnh đạo Harvard đã đánh mất quyền được hỗ trợ khi ưu tiên “xoa dịu thay vì trách nhiệm giải trình” (appeasement over accountability).
Chính quyền của ông Donald Trump cáo buộc Đại học Harvard nhiều lần không xử lý hiệu quả các vấn đề liên quan đến phân biệt chủng tộc và bài Do Thái (Nguồn: X “@WhiteHouse”
Phía Harvard hiện chưa đưa ra bình luận chính thức về văn bản này. Như TAP News từng thông tin, nguồn cơn của căng thẳng bắt đầu từ việc Harvard trở thành đại học đầu tiên ở Hoa Kỳ công khai phản đối yêu cầu của chính quyền về việc hạn chế các hoạt động ủng hộ người Palestine và chấm dứt các chương trình “Đa dạng, Công bằng và Hòa nhập” (Diversity, equity, and inclusion, viết tắt: DEI). Từ đó, cơ sở giáo dục này liên tục đối mặt với các biện pháp trừng phạt ngày càng nặng từ Chính phủ liên bang. NBC News cho biết, Tổng thống Donald Trump trước đó đã tuyên bố muốn Harvard mất quyền miễn thuế và Bộ An ninh Nội địa (Department of Homeland Security, viết tắt: DHS) cũng đã đe dọa rút tư cách tuyển sinh sinh viên quốc tế của trường.
Vào tuần trước, ED đã thông báo Harvard sẽ không được tiếp nhận thêm bất kỳ khoản tài trợ liên bang mới nào nếu không tuân thủ các yêu cầu do Chính phủ đề ra. Trong đó, bao gồm việc cải tổ lãnh đạo, thay đổi chính sách tuyển sinh và kiểm toán toàn diện đội ngũ giảng viên, sinh viên nhằm đảm bảo trường trở thành môi trường có đa dạng quan điểm. Trước Harvard, nhiều cơ sở giáo dục khác như Columbia, Pennsylvania và Cornell cũng đã bị cắt tài trợ vì không đáp ứng được tiêu chuẩn theo chương trình nghị sự của Tổng thống. Đáp lại, Harvard đã khởi kiện để ngăn chặn việc đóng băng nguồn tài trợ. Trong bức thư gửi Chính phủ ngày 12/5, Hiệu trưởng trường – ông Alan Garber phủ nhận các cáo buộc, khẳng định Harvard là trường phi đảng phái, đã có những nỗ lực cụ thể để chống lại chủ nghĩa bài Do Thái trong khuôn viên trường cũng như luôn tuân thủ pháp luật. Ông Garber cho rằng, các biện pháp trừng phạt là nỗ lực vi hiến nhằm can thiệp vào hoạt động cốt lõi.
Đại học Harvard khẳng định phi đảng phái cũng như đã có những nỗ lực cụ thể để chống lại chủ nghĩa bài Do Thái trong khuôn viên trường (Nguồn: Facebook “Harvard University”)
Tuy nhiên, trong phản hồi ngày 13/5, Chính phủ cho biết Harvard đã nhiều lần không xử lý hiệu quả các vấn đề liên quan đến phân biệt chủng tộc và bài Do Thái. Đồng thời, dẫn phán quyết năm 2023 của Tòa án Tối cao (Supreme Court of the United States) về việc bác bỏ sử dụng yếu tố chủng tộc trong tuyển sinh của trường, cùng với báo cáo nội bộ gần đây ghi nhận nhiều trường hợp quấy rối bài Do Thái.
Danny Tran