(TAP) - Chính phủ Việt Nam vừa chính thức xóa bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng tồn tại suốt hơn một thập kỷ bằng Nghị định 232/2025/NĐ-CP. Thay vào đó, một khuôn khổ mới được thiết lập, cho phép các ngân hàng thương mại và doanh nghiệp đủ năng lực tham gia sản xuất, xuất nhập khẩu vàng dưới hình thức cấp phép có điều kiện.
Theo Cổng thông tin Điện tử Chính phủ Việt Nam đăng ngày 26/8/2025, trong bước chuyển mình quan trọng nhằm hiện đại hóa, nâng cao hiệu quả quản lý thị trường vàng, Chính phủ Việt Nam chính thức ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP. Nghị định này sửa đổi, bổ sung toàn diện Nghị định 24/2012/NĐ-CP, đánh dấu sự chấm dứt cơ chế Nhà nước độc quyền kéo dài suốt hơn một thập kỷ đối với hoạt động sản xuất vàng miếng. Theo đó, không chỉ Ngân hàng Nhà nước mà cả ngân hàng thương mại, doanh nghiệp đủ năng lực đều có thể tham gia lĩnh vực sản xuất vàng miếng. Sự thay đổi không chỉ đảm bảo tính thống nhất Luật Các tổ chức tín dụng mà còn trao quyền chủ động, khuyến khích sự tham gia của tổ chức có tiềm lực; từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ cho người tiêu dùng.
Chính phủ ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP Xóa bỏ độc quyền vàng miếng Chính thức áp dụng cơ chế cấp phép. Nguồn: Cổng thông tin Điện tử Chính phủ
Vàng miếng, theo quy định mới định nghĩa rõ ràng là sản phẩm vàng dập thành miếng, có ghi đầy đủ thông tin về khối lượng, chất lượng, mang ký mã hiệu tổ chức được cấp phép. Ngoài ra, nhằm chống thao túng, rửa tiền, đảm bảo minh bạch, Chính phủ Việt Nam bắt buộc tất cả giao dịch mua bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên trên một ngày phải thực hiện thanh toán qua tài khoản ngân hàng. Quy định giúp cơ quan quản lý dễ dàng truy xuất nguồn gốc, xác thực thông tin khách hàng, giám sát dòng tiền một cách công khai. Đối với doanh nghiệp sản xuất trang sức, mỹ nghệ, nghị định cũng yêu cầu phải lập hóa đơn điện tử khi bán vàng nguyên liệu; đồng thời kết nối, lưu trữ toàn bộ dữ liệu với Ngân hàng Nhà nước, góp phần đảm bảo tính minh bạch toàn bộ chuỗi cung ứng.
Mua bán vàng từ 20 triệu đồng/ngày trở lên phải thanh toán qua tài khoản ngân hàng. Nguồn: thesaigontimes.vn
Để được cấp phép sản xuất vàng miếng, các tổ chức cần đáp ứng những tiêu chuẩn hết sức nghiêm ngặt. Về vốn pháp định, doanh nghiệp có vốn điều lệ tối thiểu 1.000 tỷ đồng, trong khi ngân hàng thương mại có mức vốn 50.000 tỷ đồng trở lên. Về năng lực và lịch sử tổ chức xin cấp phép không vi phạm hành chính ở lĩnh vực kinh doanh vàng; phải xây dựng một hệ thống nội bộ đầy đủ về quy trình sản xuất, kiểm soát chất lượng, giám sát. Những điều kiện này đảm bảo rằng chỉ những tổ chức sở hữu tiềm lực tài chính vững mạnh, kinh nghiệm quản lý, tuân thủ pháp luật nghiêm ngặt mới có thể tham gia thị trường.
Một điểm lưu ý khác, đi kèm quyền sản xuất kinh doanh là những trách nhiệm nặng nề. Tổ chức được cấp phép phải công bố công khai tiêu chuẩn, khối lượng, hàm lượng vàng; chịu trách nhiệm bảo hành, lưu trữ dữ liệu sản xuất. Các điểm giao dịch bắt buộc niêm yết giá mua - bán rõ ràng, không hoạt động thông qua đại lý và phải xây dựng hệ thống lưu trữ dữ liệu giao dịch chi tiết, kết nối trực tiếp Ngân hàng Nhà nước để phục vụ công tác giám sát thời gian thực.
Nghị định 232/2025/NĐ-CP cho thấy định hướng chuyển đổi từ kiểm soát tuyệt đối sang cơ chế quản lý dựa trên cấp phép, giám sát chặt chẽ. Điều này vừa đáp ứng nhu cầu thị trường, vừa giữ vững vai trò điều tiết Nhà nước trong một lĩnh vực nhạy cảm, đảm bảo sự minh bạch, an toàn của hệ thống tài chính - tiền tệ.
Haru Nguyen