(TAP) - Tính riêng 9 tháng đầu năm 2025, Việt Nam ghi nhận 58 ca tử vong do bệnh dại tại 18 tỉnh, thành phố. Đáng chú ý, đa số các trường hợp tử vong đều do không tiêm vaccine hoặc huyết thanh kháng dại. Trong đó, nguyên nhân chính là người dân chủ quan nghĩ rằng chó nhà cắn không nguy hiểm.
Theo thông tin ngày 22/9 từ Cổng thông tin Bộ Y tế Việt Nam, bệnh dại là bệnh truyền từ động vật sang người do virus Rhabdovirus gây ra. Virus này lây qua nước bọt của động vật bị nhiễm từ vết cắn, liếm, cào hoặc tiếp xúc với niêm mạc như mắt, miệng con người. Sau khi xâm nhập cơ thể, virus dại men theo dây thần kinh lên não gây bệnh. Thời gian ủ bệnh trung bình khoảng 1 - 3 tháng, tuy nhiên vẫn có trường hợp ngắn dưới một tuần hoặc dài hơn một năm. Triệu chứng ban đầu của bệnh dại giống bệnh cúm bao gồm: sốt, mệt, đau đầu, ngứa rát tại vết cắn. Sau đó tiến triển nghiêm trọng hơn là sợ ánh sáng, sợ nước, hành vi hung hăng, chảy nước dãi, tê liệt cơ, dẫn đến hôn mê và tử vong.
Trên phạm vi toàn cầu, bệnh dại trở thành mối đe dọa nghiêm trọng với khoảng 59.000 ca tử vong hàng năm tại hơn 150 quốc gia, trong đó 95% tập trung ở châu Phi và châu Á. Đông Nam Á được xem là điểm nóng của bệnh dại do tình trạng chó thả rông phổ biến, tỷ lệ tiêm phòng vật nuôi còn thấp và hoạt động buôn bán thịt chó, mèo diễn ra phức tạp.
Tại Việt Nam, chó là ổ chứa virus dại chủ yếu, chiếm tỷ lệ lên tới 96-97%, trong khi mèo chỉ chiếm khoảng 3-4%. Năm 2024, Việt Nam ghi nhận 89 ca tử vong vì bệnh dại. Tính riêng 9 tháng đầu năm 2025, 58 ca tử vong xuất hiện rải rác tại 18 tỉnh thành Việt Nam. Những địa phương có số ca tử vong cao nhất phải kể đến Đắk Lắk (7 ca), kế tiếp là Gia Lai (6 ca), Lâm Đồng (5 ca), Đồng Nai (5 ca) và Tây Ninh (5 ca).
Đáng nói, tất cả các trường hợp tử vong đều chưa tiêm vaccine hoặc huyết thanh. Nguyên nhân bắt nguồn từ nhiều phía: tâm lý chủ quan hoặc thiếu hiểu biết của người dân, nỗi e ngại về chi phí, xu hướng tìm đến các giải pháp chữa trị bằng thuốc nam/đông y. Bên cạnh đó, không ít trường hợp trẻ em bị chó cắn nhưng lại giấu không báo với cha mẹ, hay người lớn nhiễm bệnh trong lúc giết mổ chó mèo đã mang sẵn vi rút.
Bệnh dại là bệnh truyền từ động vật sang người qua virus Rhabdovirus, lây qua vết cắn, liếm, cào hoặc tiếp xúc niêm mạc, với thời gian ủ bệnh từ vài ngày đến hơn một năm. Nguồn: Facebook Bộ Y tế Việt Nam
Để tăng cường phòng chống bệnh dại và hưởng ứng Ngày thế giới phòng chống bệnh dại 28/9, Bộ Y tế Việt Nam khuyến cáo người dân, đặc biệt là trẻ em: tránh tiếp xúc với chó mèo lạ; tiêm phòng vaccine cho vật nuôi; nuôi chó mèo có trách nhiệm; không trêu đùa chó mèo, đặc biệt là những cá thể chó lạ. Ngoài ra, Bộ Y tế Việt Nam khuyến cáo người dân nên giảm thiểu đến mức tối đa việc buôn bán, vận chuyển, giết mổ chó,mèo lấy thịt để tránh mọi rủi ro liên quan đến tiếp xúc trực tiếp virus dại.
Bộ Y tế khuyến cáo phòng bệnh dại bằng tiêm vaccine cho vật nuôi, tránh tiếp xúc chó mèo lạ, và xử lý vết thương cùng tiêm phòng kịp thời khi bị cắn. Nguồn: Facebook Bộ Y tế Việt Nam
Mặc dù bệnh dại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu nhưng người dân hoàn toàn vẫn phòng ngừa được bằng việc rửa vết thương, tiêm vaccine hay huyết thanh kháng dại kịp thời sau khi bị cắn. Việc nâng cao nhận thức, nuôi dưỡng ý thức trách nhiệm với sức khỏe chính là biện pháp hiệu quả nhất để hạn chế rủi ro; đồng thời góp phần xây dựng một môi trường sống an toàn, khỏe mạnh cho mọi người.
Bich Ngoc