(TAP) - Một tòa phúc thẩm liên bang cho phép Tổng thống Donald Trump triển khai Lực lượng Vệ binh Quốc gia (NG) ở bang Oregon, bao gồm thành phố Portland. Quyết định trên trở thành chiến thắng quan trọng giúp chính quyền ông Trump củng cố nỗ lực kiểm soát an ninh tại các thành phố do Đảng Dân chủ (DP) lãnh đạo.
Quyết định được thông qua ngày 20/10 bởi hội đồng ba thẩm phán thuộc Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 9 (Court of Appeals for the Ninth Circuit), với tỷ lệ biểu quyết 2 - 1. Cụ thể, Tòa phúc thẩm ra quyết định hủy bỏ lệnh từ tòa cấp dưới - vốn ngăn chính quyền triển khai Lực lượng Vệ binh Quốc gia (National Guard, viết tắt: NG). Trước đó, như TAP News thông tin, vụ việc bắt nguồn từ việc các quan chức Oregon và thành phố Portland khởi kiện khi ông Trump tuyên bố sẽ đưa quan đội đến bảo vệ thành phố Portland, cùng văn phòng Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) vì tình hình bất ổn địa phương. Ngoài ra, ghi nhận sau chỉ đạo từ ông Trump, Bộ trưởng Bộ Chiến tranh (Department of War) - ông Pete Hegseth đã ký bản ghi nhớ ngày 28/9, cho phép liên bang hóa và triển khai 200 NG Oregon, bất chấp Thống đốc bang - bà Tina Kotek phản đối mạnh mẽ.
Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 9 hủy bỏ lệnh từ Tòa án Quận Oregon, cho phép Trump triển khai Vệ binh Quốc gia đến Portland. Nguồn: Court of Appeals for the Ninth Circuit
Thẩm phán Tòa án Quận Oregon (Oregon U.S. District Court) - bà Karin J. Immergut, người do Trump bổ nhiệm, ngày 6/10 phán quyết ngăn chặn chính quyền thực hiện mục tiêu trên. Tuy nhiên, truyền thông Hoa Kỳ (The Hill) ngày 21/10 nói, chính quyền liên bang lách lệnh bằng việc điều quân từ các bang khác (tức NG không ở Oregon), khiến bà Immergut phải ra thêm lệnh thứ hai vào ngày 16/10, kéo dài hiệu lực lệnh cấm thêm 14 ngày; đồng thời, ấn định phiên xét xử vào ngày 29/10 để xem xét kéo dài quyết định cấm có hợp lý hay không.
Quay lại phán quyết ngày 20/10 từ Toà Khu vực 9, Hội đồng nói, tòa cấp dưới - tức Quận Oregon đã sai khi “thay thế đánh giá Tổng thống bằng nhận định của riêng mình về tình hình và các sự kiện liên quan”. Hội đồng tòa phúc thẩm đánh giá, ông Trump đưa ra lý do hợp pháp khi điều động lực lượng, nhưng chưa thể công khai. Tuy Tổng thống có thể phóng đại tình hình trên mạng xã hội, toà tin rằng vẫn sở hữu những bằng chứng khác chứng minh rằng cơ sở hợp lý thực hiện yêu cầu liên bang hóa.
Tổng Chưởng lý Oregon Dan Rayfield lo ngại, phán quyết từ Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 9 có thể trao cho ông Trump quyền đưa quân vào các tiểu bang, bất chấp không đưa ra lý do chính đáng. Nguồn: Oregon Department of Justice
Trang Sở Tư pháp Oregon (Oregon Department of Justice) ngày 20/10 dẫn lời Tổng Chưởng lý Dan Rayfield lo ngại, phán quyết từ Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực 9 trao ông Trump “quyền lực đơn phương” đưa quân vào các tiểu bang, bất chấp không đưa ra lý do chính đáng, gây nguy hiểm cho nền dân chủ. Ông Rayfield cùng quan chức Oregon kêu gọi, tòa Phúc thẩm xem xét lại phán quyết và ngăn chặn việc triển khai “bất hợp pháp”.
Kelvin Huynh