(TAP) - Tòa án Tối cao (SCOTUS) vừa bác bỏ yêu cầu khẩn cấp từ chính quyền Tổng thống Donald Trump về việc triển khai Lực lượng Vệ binh Quốc gia (NG) tại bang Illinois. Chính quyền liên bang trước đó từng tuyên bố cần dùng quân đội để bảo vệ đặc vụ tham gia thực thi luật nhập cư khu vực Chicago, nhưng lập luận này không thuyết phục được tòa án, vấp phải phản đối mạnh mẽ bởi địa phương.
Ở phán quyết ngày 23/12, Tòa án Tối cao (Supreme Court of the United States, viết tắt: SCOTUS) kết luận, chính quyền ông Trump chưa đưa ra cơ sở pháp lý rõ ràng khi điều động Vệ binh Quốc gia (Nation Guard, viết tắt: NG). Tòa nhận định, luật liên bang chỉ cho phép Tổng thống huy động lực lượng này vào những tình huống rất đặc biệt, như lúc xảy ra nổi loạn hoặc lực lượng quân đội thường trực không thể thi hành pháp luật. Hội đồng thẩm phán SCOTUS kết luận, tình hình tại Illinois không đủ nghiêm trọng để thỏa mãn điều kiện pháp lý.
Bên cạnh đó, SCOTUS cũng bác bỏ việc chính quyền Trump viện dẫn Đạo luật Posse Comitatus (Posse Comitatus Act, viết tắt: PCA) - cho phép quân đội tham gia thực thi pháp luật trên đia bàn thành phố Chicago. Theo tòa, PCA đặt ra nhiều hạn chế rõ ràng vai trò quân đội trong nhiệm vụ dân sự. Mặc dù vậy, phán quyết phản ánh rõ chia rẽ ở nội bộ SCOTUS, khi nhóm thẩm phán bảo thủ không hoàn toàn đồng thuận. Tuy vậy, đa số thẩm phán thống nhất: Bằng chứng chính quyền cung cấp chưa đủ. Kết quả này trở thành thất bại hiếm hoi của ông Trump tại SCOTUS, đồng thời cho thấy rào cản pháp lý đối với nỗ lực mở rộng quyền kiểm soát ở các bang, thành phố do đảng Dân chủ (DP) lãnh đạo.
Tòa án Tối cao bác bỏ kế hoạch triển khai Vệ binh Quốc gia của Trump tại Illinois. Nguồn: Supreme Court of the United States
Về ảnh hưởng lâu dài, NBC ngày 24/12 đánh giá, dù phán quyết này hiện chỉ áp dụng khu vực Chicago, nhưng nó có thể tạo ra tác động rộng hơn, lan sang những khu vực khác – vốn đang xảy ra kiện tụng liên quan việc chính quyền điều động NG. Nguyên nhân vì SCOTUS dường như đã đặt ra giới hạn đáng kể lên quyền lực Tổng thống, tăng khả năng ảnh hưởng kế hoạch triển khai quân đội đến nhiều thành phố khác trên cả nước.
Phòng Thông tin Thống đốc bang Illinois (The State of Illinois Newsroom) – ông JB Pritzker nhận định, phán quyết bởi SCOTUS sẽ trở thành bước đi quan trọng nhằm bảo vệ nguyên tắc phân quyền, ngăn chặn việc lạm dụng quyền lực của chính quyền liên bang. Ông Pritzker khẳng định, bang Illinois không rơi vào tình trạng hỗn loạn hay nổi loạn giống những gì chính quyền Trump mô tả.
Thống đốc bang Illinois JB Pritzker nhận định, phán quyết SCOTUS sẽ bảo vệ nguyên tắc phân quyền, ngăn chặn việc lạm dụng quyền lực của chính quyền liên bang. Nguồn: The State of Illinois Newsroom
Đáp lại, NBC ngày 24/12 dẫn lời phát ngôn viên Nhà Trắng – bà Abigail Jackson phản hồi rằng, Tổng thống điều động NG với mục tiêu bảo vệ tài sản Chính phủ, lực lượng thực thi pháp luật liên bang, phù hợp những cam kết hồi chiến dịch tranh cử năm ngoái. Nhà Trắng nhấn mạnh, phán quyết SCOTUS không làm thay đổi mục tiêu cốt lõi, khẳng định sẽ tiếp tục duy trì nỗ lực bảo đảm an ninh.
Kane Nguyen