(TAP) - Nhằm chấm dứt cuộc chiến kéo dài hơn ba năm ở Ukraine, Tổng thống Donald Trump đề xuất kêu gọi NATO cấm vận dầu mỏ Nga và áp thuế Trung Quốc – quốc gia giúp Moscow trung chuyển dầu. Thông điệp được đưa ra giữa bối cảnh căng thẳng leo thang, lan sang cả những thành viên NATO khi Romania mới đây báo cáo, một máy bay không người lái (UVA) phía Điện Kremlin vừa xâm phạm không phận nước này.
Trên mạng xã hội Truth Social (@realDonaldTrump) ngày 13/9, ông Trump tin rằng, nếu tất cả quốc gia thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (North Atlantic Treaty Organization, viết tắt: NATO) ngừng mua dầu Nga, chiến tranh ở Ukraine sẽ nhanh chóng kết thúc. Cũng trong bài đăng, lãnh đạo Nhà Trắng công bố bức thư gửi tới NATO, tuyên bố sẵn sàng trừng phạt mạnh mẽ Nga, với điều kiện toàn bộ liên minh phải đồng lòng ngừng mua dầu mỏ Moscow. Ông còn chỉ trích cam kết về sự đồng lòng của NATO và cho biết cảm thấy “sốc” khi một số thành viên khối này vẫn tiếp tục mua dầu.
Ông Trump kêu gọi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương cấm vận dầu mỏ Nga và áp thuế Trung Quốc để chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine. Nguồn: Truth Social “@realDonaldTrump”
Theo báo cáo công bố tháng 4 từ Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch (Centre for Research on Energy and Clean Air, viết tắt: CREA), ghi nhận đến năm 2025, các lệnh trừng phạt từ EU đã làm giảm doanh thu hằng năm của Điện Kremlin khoảng 20%. Tuy nhiên, kể từ năm 2023, Thổ Nhĩ Kỳ - một thành viên NATO, là nước mua dầu lớn thứ ba từ Nga, chỉ sau Trung Quốc và Ấn Độ. Một số quốc gia thành viên khác thuộc liên minh, bao gồm Hungary và Slovakia, cũng tiếp tục giao dịch dầu mỏ cùng Moscow. Điều này trở thành thực trạng bị ông Trump quan ngại mâu thuẫn mục tiêu chung của NATO.
Áp lực từ EU và NATO làm giảm doanh thu dầu mỏ hằng năm của Nga, nhưng một thành viên thuộc khối vẫn xếp thứ 3 các nước mua dầu nhiều nhất từ Moscow. Nguồn: Centre for Research on Energy and Clean Air
Tuyên bố từ lãnh đạo Nhà Trắng xuất hiện sau 02 vụ việc UAV Nga xâm nhập không phận các thành viên NATO, khởi đầu là Ba Lan đêm 10/9. Ban đầu, ông Trump dường như hạ thấp tầm quan trọng của vụ việc, cho rằng đó có thể là “sai lầm”. Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao (Department of State, viết tắt: DOS) ngày 13/9 dẫn lời Ngoại trưởng Marco Rubio phát biểu trước báo chí, nói động thái từ Moscow “cố ý” và “làm leo thang căng thẳng”.
Truyền thông Hoa Kỳ (AP) cho biết, máy bay Ba Lan và đồng minh đã được triển khai để phòng thủ thời điểm xảy ra vụ việc. Tài khoản “X” (@DowOperSZ) của Bộ chỉ huy tác chiến của Lực lượng vũ trang Ba Lan ngày 11/9 nói, để đảm bảo an ninh quốc gia, lệnh hạn chế lưu thông hàng không quanh khu vực đã áp dụng xuyên suốt đến hết ngày 12/9. Ngoài ra, các hệ thống phòng không và trinh sát trên mặt đất đang được đặt trong tình trạng báo động cao.
Bộ chỉ huy tác chiến của Lực lượng vũ trang Ba Lan công bố lệnh khẩn cấp liên quan vụ UAV Nga xâm nhập không phận. Nguồn: X “@DowOperSZ”
Tương tự, mạng xã hội “X” (@MapNRomania) từ Bộ Quốc phòng Romania ngày 13/9 nói cũng đã triển khai hai máy bay F-16 khi phát hiện UAV Nga xâm phạm không phận nước này chiều cùng ngày. Mặc dù phía Romania cho biết phương tiện bay không gây nguy hiểm đến người dân, nhưng nó vẫn khiến dư luận lo ngại về căng thẳng leo thang dọc theo biên giới NATO - Ukraine.
Bộ Quốc phòng Romania nói đã triển khai hai máy bay F-16 khi phát hiện UAV xâm phạm không phận. Nguồn: X “@MapNRomania”
Quay lại bài đăng trên Truth Social, ngoài kêu gọi cấm vận dầu mỏ Nga, ông Donald Trump còn đề xuất áp thuế từ 50 - 100% đối với Trung Quốc. Ông Trump tin rằng, mức thuế quan mạnh mẽ này sẽ phá vỡ sự kìm kẹp mạnh mẽ và thậm chí bóp nghẹt sự hỗ trợ của Bắc Kinh cho Moscow. Như TAP News từng thông tin, Hoa Kỳ từng áp thêm 25% thuế nhập khẩu hàng hóa từ Ấn Độ nhằm trừng phạt quốc gia này vì mua năng lượng Nga. Theo ông Trump, các biện pháp này, cùng với lệnh cấm của NATO, giúp ích rất nhiều trong việc “kết thúc cuộc chiến chết chóc nhưng vô lý”.
Mobius Nguyen