(TAP) - Nhiều trường đại học hàng đầu tại Hoa Kỳ đang triển khai các chương trình miễn học phí nhằm giảm rào cản tài chính và mở rộng cơ hội tiếp cận giáo dục cho người học. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo, chính sách này có thể mang lại hiệu ứng ngược, bao gồm gia tăng bất bình đẳng nếu không được thiết kế cẩn thận.
Theo truyền thông trong nước (CNBC News), trước đó vào năm 2018, Trường Y Grossman (Grossman School of Medicine) thuộc Đại học New York (New York University) từng gây chú ý khi trở thành chương trình y khoa đầu tiên miễn học phí cho tất cả sinh viên, bất kể hoàn cảnh tài chính hay thành tích. Động thái này khiến số lượng đơn đăng ký tăng vọt, nhưng tỷ lệ sinh viên có hoàn cảnh khó khăn lại giảm từ 12% (2017) xuống chỉ còn 3% (2019). Giám đốc điều hành của Crimson Education (tư vấn du học) – ông Jamie Beaton nhận định, việc miễn học phí có thể làm tăng sự cạnh tranh và vô tình tạo lợi thế cho các thí sinh đến từ gia đình trung lưu hoặc khá giả – những người có khả năng tiếp cận dịch vụ tư vấn, gia sư hay hoạt động ngoại khóa hiệu quả hơn nhóm sinh viên nghèo.
Chính sách miễn học phí cho tất cả sinh viên của Trường Y Grossman thuộc Đại học New York đang nhận được sự hưởng ứng từ nhiều trường đại học khác như Harvard, MIT, Dartmouth hay Vanderbilt (Nguồn: nyu.edu)
Đại diện Trường Y Grossman cho biết, mục tiêu chính của chương trình là giúp sinh viên theo đuổi đam mê y khoa mà không bị áp lực bởi khoản nợ học phí trung bình 200.000 USD. Tuy nhiên, trường chưa đề cập đến sự sụt giảm của tỷ lệ sinh viên thu nhập thấp. Tiếp bước Đại học New York, nhiều trường đại học khác như Harvard, MIT, Dartmouth hay Vanderbilt cũng triển khai hàng loạt chính sách miễn học phí hoặc xóa nợ sinh viên. Tuy nhiên, chuyên gia tại Crimson Education cho rằng, chính sách này có thể khiến các gia đình có thu nhập gần ngưỡng miễn học phí cạnh tranh trực tiếp với sinh viên thu nhập thấp, dẫn đến tỷ lệ sinh viên nghèo giảm dần trong khi số sinh viên trung lưu tăng lên.
Đồng quan điểm, Tổng giám đốc điều hành (chief executive officer, viết tắt: CEO) của Command Education (tư vấn đại học) – ông Christopher Rim cho rằng, mặc dù chính sách miễn học phí cho tất cả sinh viên dường như có thể hỗ trợ người nghèo, nhưng thực tế tầng lớp trung lưu mới là những người hưởng lợi rõ nhất. Chuyên gia này nói các trường vẫn cần tuyển sinh viên giàu vì họ là nguồn tài trợ tiềm năng trong tương lai. Trong bối cảnh chi phí đại học ngày càng tăng, ghi nhận trung bình gần 59.000 USD/năm ở trường tư và khoảng 25.000 USD ở cơ sở giáo dục công, mối lo về học phí vẫn là gánh nặng chung với hầu hết sinh viên. Tuy nhiên, không phải trường nào cũng có đủ khả năng tài chính để miễn học phí toàn phần. Trên thực tế, hơn 95% các trường đại học tại Hoa Kỳ vẫn thu học phí.
Chuyên gia quan ngại chính sách miễn học phí có thể mang lại hiệu ứng ngược, bao gồm gia tăng bất bình đẳng nếu không được thiết kế cẩn thận (Nguồn: Facebook “U.S. Department of Education”)
CNBC News dẫn lời nhà đồng sáng lập (Co-founder) Hiệp hội Học giả Trung học Quốc gia (National Society of High School Scholars) – ông James Lewis nhận định, sinh viên không nên vội kết luận bản thân chưa đủ khả năng tài chính để học đại học. Ông khuyến khích người học nên tìm hiểu thêm các hình thức hỗ trợ như học bổng, việc làm trong trường hoặc hỗ trợ tài chính bổ sung để giảm chi phí. Miễn học phí là bước tiến đáng kể nhằm đạt được sự bình đẳng trong giáo dục, nhưng nếu không đi kèm các biện pháp hỗ trợ tuyển sinh toàn diện, chính sách này có thể vô tình làm sâu thêm khoảng cách trong giáo dục đại học.
Danny Tran