(TAP) - Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã phát đi cảnh báo mạnh mẽ liên quan đến việc sử dụng chip trí tuệ nhân tạo (AI) “Ascend” của Huawei. Trong hướng dẫn mới công bố, Nội các của chính quyền Tổng thống Donald Trump khẳng định, việc triển khai chip Ascend ở bất kỳ đâu trên thế giới đều vi phạm quy định kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ.
Thông báo trên được Cục Công nghiệp và An ninh (Bureau of Industry and Security, viết tắt: BIS) thuộc Bộ Thương mại (Department of Commerce, viết tắt: DOC) đưa ra vào ngày 13/5 (giờ địa phương). Theo truyền thông Đông Nam Á (CNA), chip AI Ascend (hay Ascend 910B) là sản phẩm tiên tiến nhất của Huawei Technologies Co. Ltd (Huawei), đồng thời là một trong những con chip AI mạnh nhất đất nước tỷ dân từng sản xuất. Tuy nhiên, vào tháng 10/2024, nhiều nguồn tin nội bộ cho biết, một công ty thiết kế chip khác của Bắc Kinh là Sophgo Technologies đã đặt hàng từ hãng Taiwan Semiconductor Manufacturing Co., Ltd (Đài Loan) – đồng minh ở châu Á của Hoa Kỳ, những con chip có cấu trúc trùng khớp với Ascend 910B, dẫn đến việc giao hàng bị đình chỉ do lo ngại rủi ro an ninh.
Hoa Kỳ cảnh báo các doanh nghiệp nội địa không sử dụng chip AI Ascend của Huawei trong mọi trường hợp (Nguồn: pexels)
Vào tháng 4 vừa qua, tập đoàn công nghệ đa quốc gia Hoa Kỳ - Nvidia tiết lộ đã tổn thất lên đến 5,5 tỷ USD sau khi Washington, D.C hạn chế xuất khẩu dòng chip AI H20 của hãng sang Trung Quốc – một trong những thị trường chủ chốt của doanh nghiệp. Mặc dù vậy, đến ngày 13/5 – thời điểm căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế dần có dấu hiệu hạ nhiệt sau đàm phán giảm thuế ở Geneva, chính quyền ông Donald Trump bất ngờ thông báo sẽ dỡ bỏ một số hạn chế xuất khẩu đối với các loại bán dẫn máy tính tiên tiến. Cũng theo CNA, động thái này nhằm đáp lại những phản ứng từ nhiều quốc gia cho rằng họ đang bị loại khỏi khả năng tiếp cận công nghệ trọng yếu để phát triển AI.
Theo The Wall Street Journal, quy định mới được Nhà Trắng áp dụng sẽ có hiệu lực từ ngày 14/5, mục tiêu gỡ bỏ “quy tắc khuếch tán AI” (AI diffusion rule) được ban hành dưới nhiệm kỳ người tiền nhiệm Joe Biden. Đồng thời, nó cũng chia các quốc gia thành 03 nhóm với các mức kiểm soát khác nhau, bao gồm: (1) Nhật Bản và Hàn Quốc, không chịu hạn chế; (2) Mexico và Bồ Đào Nha sẽ bị giới hạn về số lượng chip; (3) các quốc gia khác có thể đối mặt với các biện pháp khắt khe hơn từ Washington, D.C. BIS nhấn mạnh, việc cho phép sử dụng chip AI do Hoa Kỳ sản xuất để đào tạo các mô hình trí tuệ nhân tạo, đặc biệt ở Trung Quốc có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Doanh nghiệp Hoa Kỳ được hướng dẫn cách ngăn chặn hành vi chuyển hướng công nghệ để đảm bảo chuỗi cung ứng không bị khai thác nhằm lách luật kiểm soát xuất khẩu. Cơ quan thuộc DOC cũng khẳng định, biện pháp trên nhằm duy trì vị thế dẫn đầu của nền kinh tế hàng đầu thế giới trong đổi mới và sự thống trị toàn cầu về AI.
Chính quyền Tổng thống Donald Trump ban hành quy định mới nhằm ngăn chặn “quy tắc khuếch tán AI” do ông Joe Biden ban hành - sắc lệnh được cho đã ảnh hưởng đến vị thế về trí tuệ nhân tạo của Hoa Kỳ (Nguồn: X “Joe Biden @JoeBiden”)
Ở diễn biến khác, một số nhà lập pháp Hoa Kỳ vẫn bày tỏ lo ngại cho rằng, chính sách hạn chế này sẽ khiến các quốc gia tìm đến Trung Quốc như một nguồn cung thay thế, từ đó thúc đẩy Bắc Kinh phát triển công nghệ AI riêng. Ghi nhận các hãng chip lớn như Nvidia và Advanced Micro Devices (AMD) đã vận động hành lang chống lại hệ thống phân cấp này. Thứ trưởng DOC phụ trách Công nghiệp và An ninh (Industry and Security) – ông Jeffrey Kessler tuyên bố, Nhà Trắng sẽ theo đuổi một chiến lược toàn diện để chia sẻ công nghệ AI với các đồng minh đáng tin cậy và ngăn chặn rơi vào tay các đối thủ. Ông Kessler cũng chỉ trích, chính quyền Biden đã đưa ra những chính sách AI được cho là thiếu suy xét và phản tác dụng, đồng thời khẳng định các quy định mới nhằm ngăn chặn hành vi lách luật từ các quốc gia khác để chuyển chip về Trung Quốc.
Huy Niel