(TAP) - Một nghị quyết quan trọng vừa được thông qua bởi Hiệp hội Học giả Diệt chủng Quốc tế (IAGS), tuyên bố hành động của Israel tại Gaza đáp ứng định nghĩa pháp lý về tội diệt chủng theo luật quốc tế. Nghị quyết nhận sự ủng hộ từ 86% thành viên tham gia bỏ phiếu, cho thấy đồng thuận lớn từ cộng đồng học thuật.
Theo bản tóm tắt nghị quyết dài 3 trang công bố ngày 31/8, ghi nhận khoảng 500 thành viên Hiệp hội Học giả Diệt chủng Quốc (International Association of Genocide Scholars, viết tắt: IAGS) – tức khoảng 28% nhân sự IAGS, đã tham gia cuộc bỏ phiếu. Phần lớn số này đều đồng ý rằng, các hành động của Israel tại Gaza vi phạm Công ước Liên Hợp Quốc năm 1948 về Phòng ngừa và Trừng phạt Tội diệt chủng. Cộng đồng học giả hàng đầu thế giới về diệt chủng nói, chính quyền Jerusalem có các hành vi như: Tấn công, giết hại dân thường (bao gồm cả trẻ em), gây ra nạn đói, cản trở viện trợ nhân đạo và nhu yếu phẩm thiết yếu (nước, nhiên liệu, thực phẩm,…), đồng thời cưỡng bức di dời, bạo lực tình dục người dân Palestine.
Hiệp hội Học giả Diệt chủng Quốc tế thông qua nghị quyết, tuyên bố hành động Israel tại Gaza đáp ứng định nghĩa pháp lý về tội diệt chủng. Nguồn: International Association of Genocide Scholars
Trên cơ sở đó, IAGS kêu gọi Israel chấm dứt ngay lập tức hành vi tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người và diệt chủng ở khu vực. Hiệp hội này nhấn mạnh, mặc dù cuộc tấn công do Hamas thực hiện vào ngày 7/10/2023 cấu thành tội ác quốc tế, nhưng điều này không thể biện minh cho hành động mang tính hệ thống và ngày càng lan rộng mà Chính phủ Israel thực hiện sau đó. Tài khoản “X” (@AdHaque110) Giáo sư luật tại Đại học Rutgers (bang New Jersey) – ông Adil Ahmad Haque ngày 1/9 dẫn lời Chủ tịch IAGS – Giáo sư Melanie O’Brien tuyên bố, nghị quyết thể hiện quan điểm rằng những gì xảy ra ở Gaza đủ yếu tố cấu thành tội diệt chủng.
Chủ tịch Hiệp hội Học giả Diệt chủng Quốc tế Melanie O’Brien nói, những gì đang xảy ra tại Gaza có đủ yếu tố cấu thành tội diệt chủng. Nguồn: X “@AdHaque110”
IAGS thành lập từ năm 1994, gồm các học giả, nhà sử học, chính trị học và những nhà hoạt động nhân quyền. Trước đó, IAGS từng thông qua các nghị quyết xác nhận một số vụ diệt chủng lịch sử, như vụ diệt chủng người Armenia. Theo định nghĩa từ Công ước Liên Hợp Quốc năm 1948, diệt chủng là hành vi thực hiện mục đích tiêu diệt toàn bộ hoặc một phần một nhóm dân tộc, sắc tộc, chủng tộc hoặc tôn giáo. Những hành vi này bao gồm giết hại thành viên của nhóm, gây tổn hại nghiêm trọng thể chất hoặc tinh thần, tạo điều kiện sống khắc nghiệt, ngăn cản sinh sản hoặc cưỡng bức di dời trẻ em.
Tòa án Hình sự Quốc tế từng cáo buộc Israel thực hiện tội ác diệt chủng ở Gaza. Nguồn: International Criminal Court
Tính đến thời điểm hiện tại, Bộ Ngoại giao Israel vẫn chưa đưa ra phản hồi chính thức về nghị quyết của IAGS. Đây không phải lần đầu tiên, chính quyền Jerusalem đối mặt cáo buộc diệt chủng. Vào cuối năm 2024, Tòa án Hình sự Quốc tế (International Criminal Court, viết tắt: ICC) từng ban hành phán quyết tương tự, đồng thời lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cùng cựu Bộ trưởng Quốc phòng nước này – ông Yoav Gallant. Chính quyền Nhà Trắng thời điểm đó – ông Joe Biden bác bỏ phán quyết từ ICC, nói Washington, D.C sẽ luôn sát cánh Israel chống lại các mối đe dọa an ninh.
Chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden Bien không đồng tình phán quyết năm 2024 từ Tòa án Hình sự Quốc tế, nói sẽ luôn sát cánh cùng Israel. Nguồn: bidenwhitehouse
Kane Nguyen