(TAP) – Ngày 21/5, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã đệ đơn lên Tòa án Tối cao, đề nghị ngừng thi hành phán quyết của một tòa án cấp dưới liên quan đến yêu cầu tiết lộ thông tin về lực lượng đặc nhiệm thuộc Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE). Động thái này nhằm ngăn chặn việc Nhà Trắng phải cung cấp tài liệu cho nhóm giám sát “Công dân vì trách nhiệm và đạo đức ở Washington” (CREW) trong khuôn khổ vụ kiện dựa trên Đạo luật Tự do Thông tin (FOIA).
Theo CBS News, tổ chức “Công dân vì trách nhiệm và đạo đức ở Washington” (Citizens for Responsibility and Ethics in Washington, viết tắt: CREW) gần đây đã yêu cầu Nhà Trắng cung cấp các tài liệu liên quan đến cơ cấu nhân sự, hoạt động và vai trò của Bộ Hiệu quả Chính phủ (Department of Government Efficiency, viết tắt: DOGE) sau khi ông Donald Trump nhậm chức. Yêu cầu này bao gồm lời khai của bà Amy Gleason – người được xác nhận là quyền quản trị viên DOGE, cùng danh sách hợp đồng liên bang, những chương trình và hợp đồng chính phủ bị cơ quan này đề xuất hủy bỏ cũng như thông tin nhân sự hiện tại lẫn trước đây. Tòa Phúc thẩm Hoa Kỳ (U.S. Court of Appeals) tại Quận Columbia (Columbia Circuit) đã chấp nhận phần lớn yêu cầu từ phía CREW. Thẩm phán Quận – ông Christopher Cooper nhận định có đủ cơ sở cho rằng, DOGE dường như bị chi phối bởi Đạo luật Tự do Thông tin (Freedom of Information Act, viết tắt: FOIA) – quy định cho phép công dân xem hồ sơ Chính phủ liên bang, trừ một số ngoại lệ được bảo vệ.
Nhà Trắng yêu cầu Tòa án Tối cao ngăn chặn việc tiết lộ thông tin về Bộ Hiệu quả Chính phủ (Nguồn: X “@WhiteHouse”)
Cũng theo Thẩm phán Christopher Cooper, việc hủy bỏ các hợp đồng Chính phủ trên quy mô lớn thể hiện quyền hạn độc lập đáng kể của DOGE, đồng thời cho thấy lực lượng này không chỉ đơn thuần đóng vai trò cố vấn. Mặc dù vậy, chính quyền Tổng thống ngày 21/5 (giờ địa phương) đã yêu cầu Tòa Phúc thẩm tại Washington, D.C đình chỉ lệnh trên, nhưng chỉ nhận được thỏa thuận tạm thời. Gần đây, một Hội đồng Thẩm phán đã dỡ bỏ lệnh hoãn này, buộc DOGE cung cấp tài liệu trước ngày 3/6, hoàn tất lời khai của bà Gleason trước ngày 13/6. Trong đơn kháng cáo khẩn cấp gửi lên Tòa án Tối cao (Supreme Court of the United States, viết tắt: SCOTUS), Tổng cố vấn SCOTUS – luật sư D. John Sauer lập luận, DOGE là cơ quan cố vấn thuộc Văn phòng điều hành của Tổng thống, có nhiệm vụ đề xuất chính sách chứ không thực thi, do đó nó nên được miễn trừ khỏi FOIA. Ông Sauer cho rằng, lệnh của Tòa án Quận đã vượt quá phạm vi pháp lý khi muốn khám phá tài liệu nhạy cảm.
Tổng cố vấn SCOTUS cảnh báo, thực tế nếu yêu cầu của CREW được duy trì, các bộ phận khác trong Nhà Trắng, bao gồm Văn phòng Chánh văn phòng (Office of the Chief of Staff) hay Cố vấn An ninh Quốc gia (National Security Advisor) cũng có nguy cơ bị ràng buộc bởi FOIA, gây tổn hại nghiêm trọng đến khả năng cố vấn tự do và bí mật cho Tổng thống. Như TAP New từng thông tin, kể từ khi thành lập, DOGE đã triển khai nhiều sáng kiến cắt giảm chi phí và tinh giản bộ máy Chính phủ, bao gồm giải thể Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (United States Agency for International Development, viết tắt: USAID). Mặc dù ông Donald Trump tuyên bố, Elon Musk là người đứng đầu DOGE, Bộ Tư pháp (Department of State) sau đó xác nhận, chủ sở hữu mạng xã hội “X” không giữ chức vụ chính thức nào cũng như chưa có quyền ra quyết định trong Chính phủ.
Bộ Tư pháp (Department of State) xác nhận, tỷ phú Elon Musk không giữ chức vụ chính thức nào cũng như chưa có quyền ra quyết định trong Chính phủ (Nguồn: X “@elonmusk”).
Trong bối cảnh DOGE cũng đang bị yêu cầu bàn giao dữ liệu từ Cục An sinh Xã hội (Social Security Administration) và đối mặt với nhiều vụ kiện liên quan đến việc cắt giảm nhân sự tại hơn 20 cơ quan liên bang, SCOTUS hiện đang cân nhắc xem có nên can thiệp vào cuộc chiến pháp lý này hay không, trong
Huy Niel
