(TAP) - Đậu bắp là một thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn của nhiều gia đình Việt. Không chỉ giàu giá trị dinh dưỡng, loại quả này còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Đậu bắp (Tên khoa học: Abelmoschus esculentus) là một loại cây ăn quả có nhiều tên gọi khác như bắp còi, mướp tây, bắp chà, bông vàng... Cây đậu bắp có thể phát triển cao tới 2,5m, với tán lá rộng từ 10 – 20 cm, quả có lớp vỏ xanh hoặc đỏ, phủ lớp lông tơ mịn, bên trong chứa những hạt nhỏ màu trắng và tiết ra chất nhớt đặc trưng khi cắt. Đặc biệt, dù có hai màu sắc khác nhau nhưng khi nấu chín, đậu bắp đỏ cũng chuyển sang màu xanh và không khác biệt về hương vị.
Ảnh minh họa. Nguồn: Cổng thông Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật tỉnh Ninh Bình
Nhờ khả năng chịu hạn tốt, đậu bắp thích nghi nhiều điều kiện khí hậu, đặc biệt phát triển mạnh ở các vùng nhiệt đới và ôn đới. Tại Việt Nam, đậu bắp được trồng phổ biến ở khu vực miền Nam, trong khi tại Hoa Kỳ, loại cây này cũng rất quen thuộc, nhất là ở các bang miền Nam. Theo thông tin từ Hiệp hội Nông nghiệp Hoa Kỳ, đậu bắp có thành phần dinh dưỡng rất phong phú. Trung bình trong 100g đậu bắp bao gồm: Nước: 92,6g; Protein: 1,87g; Chất béo: 0,21g; Carbohydrate: 4,51g; Chất xơ: 2,5g; Calci: 77mg; Sắt: 0,28mg; Magie: 36mg; Phospho: 32mg; Kali: 135mg; Natri: 6mg; Kẽm: 0,43mg; Đồng: 0,085mg; Mangan: 0,294mg; Vitamin C: 16,3mg. Với hàm lượng dinh dưỡng phong phú nhưng ít calo, đậu bắp là lựa chọn lý tưởng cho nhiều đối tượng. Không chỉ thực phẩm bổ dưỡng, đậu bắp còn được xem như một loại dược liệu quý với nhiều lợi ích:
1. Hỗ trợ kiểm soát đường huyết
Đậu bắp chứa insulin thực vật, có khả năng hỗ trợ giảm lượng đường trong máu, giúp ích cho người mắc bệnh tiểu đường. Nước ép đậu bắp cũng được cho là có tác dụng kiểm soát đường huyết, giúp ngăn chặn tình trạng tăng đường đột biến.
2. Cải thiện hệ tiêu hóa
Ảnh minh họa. Nguồn: Cổng thông tin Bệnh viện đa khoa Hà Nội
Chất nhầy trong đậu bắp chứa polisaccarit như collagen và mucopolysacarit, giúp nuôi dưỡng vi sinh vật có lợi trong đường ruột. Điều này hỗ trợ nhuận tràng, giảm rối loạn tiêu hóa và điều hòa lượng đường huyết. Đồng thời, lượng chất xơ dồi dào trong đậu bắp giúp hấp thụ nước, tạo khối phân lớn, từ đó ngăn ngừa táo bón và hỗ trợ chức năng ruột non.
3. Tăng cường sức khỏe xương khớp
Chất nhầy trong đậu bắp còn có tác dụng bôi trơn khớp, giúp giảm viêm và cải thiện sức khỏe xương. Cùng với nguồn vitamin K và folate phong phú, đậu bắp góp phần giảm nguy cơ loãng xương, duy trì độ chắc khỏe cho hệ xương khớp.
4. Hỗ trợ làm đẹp da
Chất pectin trong đậu bắp giúp tăng cường độ đàn hồi cho da. Nhờ chứa nhiều chất chống oxy hóa, đậu bắp giúp thanh lọc máu, loại bỏ tạp chất, cải thiện tình trạng mụn trứng cá. Ngoài ra, nghiền nát đậu bắp làm mặt nạ dưỡng da cũng giúp da sáng mịn hơn.
5. Ngăn ngừa dị tật thai nhi
Với hàm lượng axit folic cao, đậu bắp đặc biệt có lợi cho phụ nữ mang thai. Axit folic đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển ống thần kinh của thai nhi, giúp giảm nguy cơ dị tật bẩm sinh.
Ảnh minh họa. Nguồn: Cổng thông tin Trung tâm Y tế Quận 5
Dù mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, việc tiêu thụ đậu bắp quá mức có thể dẫn đến một số tác dụng phụ, đặc biệt đối với những người có cơ địa nhạy cảm. Loại thực phẩm này chứa fructan – một dạng carbohydrate có thể gây đầy hơi, tiêu chảy và chuột rút, đặc biệt ở những người mắc hội chứng ruột kích thích. Bên cạnh đó, một số người có thể gặp phản ứng dị ứng như ngứa, phát ban, nổi mề đay hoặc thậm chí khó thở sau khi ăn đậu bắp. Hàm lượng oxalat cao trong đậu bắp cũng có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận. Ngoài ra, đậu bắp chứa solanine – một hợp chất có thể khiến các triệu chứng viêm khớp trở nên nghiêm trọng hơn.
Đối với những người đang sử dụng thuốc chống đông máu như warfarin, việc tiêu thụ đậu bắp cần cân nhắc kỹ lưỡng do hàm lượng vitamin K có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc. Hơn nữa, đậu bắp có thể cản trở quá trình hấp thụ metformin – loại thuốc phổ biến trong điều trị tiểu đường, đồng thời làm tăng nguy cơ sỏi thận do ảnh hưởng đến tính axit trong nước tiểu của bệnh nhân tiểu đường tuýp 2.
Do đó, mặc dù giàu dinh dưỡng, đậu bắp vẫn cần được sử dụng một cách hợp lý để tránh những ảnh hưởng không mong muốn đến sức khỏe.
Viet Anh