(TAP) - Theo một báo cáo mới từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, người dân đang nạp hơn 50% tổng lượng calo hàng ngày bằng thực phẩm siêu chế biến như: bánh mì kẹp thịt, bánh sandwich, bánh nướng ngọt, đồ ăn vặt mặn, pizza, nước ngọt có đường…Đây là những loại thực phẩm chứa nhiều đường, muối, chất béo không lành mạnh.
Báo cáo dựa trên dữ liệu ăn uống thu thập trong khoảng thời gian từ tháng 8/2021 - 8/2023, do Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (Centers for Disease Control and Prevention, viết tắt: CDC) công bố ngày 7/8. Ghi nhận trung bình người từ 1 tuổi trở lên tiêu thụ khoảng 55% tổng lượng calo từ các loại thực phẩm siêu chế biến. Đối với người trưởng thành, con số này lên đến 53%, riêng trẻ em dưới 18 tuổi thậm chí tiêu thụ gần 62%.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ cảnh báo, người dân tiêu thụ hơn một nửa lượng calo từ thực phẩm siêu chế biến. Nguồn: Centers for Disease Control and Prevention
CDC cho biết, trẻ nhỏ, người trưởng thành từ 60 tuổi trở lên ăn ít thực phẩm siêu chế biến so với người trẻ tuổi. Cơ quan này cũng ghi nhận người có thu nhập thấp thường ăn thực phẩm siêu chế biến nhiều hơn người có thu nhập cao. Chuyên gia dinh dưỡng từ CDC – bà Anne Williams thông tin thêm, điều bất ngờ là mức tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến đã có dấu hiệu giảm nhẹ trong 10 năm qua. Ở người lớn, mức tiêu thụ giảm từ khoảng 56% giai đoạn 2013 - 2014 xuống còn 53%. Trẻ em cũng ghi nhận mức giảm từ gần 66% giai đoạn 2017 - 2018 còn 62%. Chuyên gia nói chưa thể đưa ra lý do cụ thể cho sự suy giảm, cũng như chưa rõ liệu thực phẩm ít chế biến có đang được tiêu thụ nhiều hơn hay không. AP (Associated Press) ngày 7/8 dẫn lời chuyên gia từ Đại học New York – ông Andrea Deierlein lập luận, nhận thức của công chúng về tác hại của thực phẩm siêu chế biến có thể là yếu tố khiến một số bắt đầu thay đổi chế độ ăn uống.
Thực phẩm siêu chế biến thường chứa ít thực phẩm nguyên chất, nhiều chất phụ gia, chất tạo ngọt, chất bảo quản, chất béo không lành mạnh. Nguồn: National Heart, Lung, and Blood Institute
Cũng theo AP, nhiều nghiên cứu chỉ ra mối liên hệ giữa thực phẩm siêu chế biến với các bệnh mãn tính như béo phì, tiểu đường, tim mạch. Mặc dù chưa thể chứng minh rằng đây có phải nguyên nhân trực tiếp gây bệnh nhưng một số nghiên cứu lâm sàng phản ánh: người ăn thực phẩm siêu chế biến có xu hướng tiêu thụ nhiều calo hơn, dễ tăng cân hơn, tuy chế độ ăn có vẻ cân đối về lượng calo, lẫn dinh dưỡng. Trước đó vào ngày 4/8, một nghiên cứu khác do Tạp chí Nature Medicine công bố cho biết, người ăn thực phẩm chế biến tối thiểu như mì ống, thịt gà, rau củ, trái cây có thể giảm cân gấp đôi những người ăn thực phẩm siêu chế biến, kể cả khi cả hai nhóm ăn cùng lượng calo.
Một vấn đề hiện nay là chưa có định nghĩa thống nhất về “thực phẩm siêu chế biến” (ultra-processed foods). Thay vào đó, CDC sử dụng hệ thống phân loại Nova (Brazil), chia thực phẩm thành 04 cấp độ. Theo hệ thống này, thực phẩm siêu chế biến thường chứa ít thực phẩm nguyên chất, nhiều chất phụ gia, chất tạo ngọt, chất bảo quản, chất béo không lành mạnh. Kênh truyền thông AP cho biết Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (Food and Drug Administration, viết tắt: FDA) cùng Bộ Nông nghiệp (United States Department of Agriculture) đang xem xét thiết lập một định nghĩa chính thức, rõ ràng hơn nhằm hỗ trợ người tiêu dùng nhận diện, lựa chọn thực phẩm lành mạnh.
Long Peter