(TAP) - Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) mới đây đã đệ đơn kiện California vì từ chối cơ hội thể thao công bằng cho bé gái, cho rằng tiểu bang vi phạm Đạo luật IX – quy định liên bang cấm phân biệt đối xử dựa trên giới tính trong những chương trình giáo dục có nhận tài trợ Chính phủ.
Đơn kiện đệ trình thực hiện bởi Ban Dân quyền (Civil Rights Division) thuộc Bộ Tư pháp (Department of Justice, viết tắt: DOJ) ngày 9/7. Mục đích nhằm phản đối việc Sở Giáo dục California (California Department of Education, viết tắt: CDE) cùng Liên đoàn Liên trường California (California Interscholastic Federation, viết tắt: CIF) cho phép nam sinh tham gia vào đội thể thao nữ cấp trung học. Hành động này tước đi cơ hội công bằng ở lĩnh vực giáo dục và cả thể thao với nữ sinh, đồng thời gây ra cạnh tranh không lành mạnh. Theo đơn kiện, CDE có quyền quản lý chính sách thể thao của CIF, bao gồm những khu học chánh (school district) - đơn vị hành chính địa phương có chức năng quản lý và điều hành trường học công lập ở một vùng nhất định. Trong khi đó, CIF đang giám sát khoảng 1,8 triệu người học, hơn 750.000 học sinh - vận động viên từ lớp 9 - 12 trên toàn tiểu bang.
Bộ Tư pháp Hoa Kỳ kiện California vi phạm Đạo luật IX vì từ chối cơ hội thể thao công bằng cho bé gái. Nguồn: Department of Justice
DOJ yêu cầu tòa án ban hành lệnh cấm, tuyên bố CDE - CIF vi phạm, phải bồi thường thiệt hại. Cơ quan tư pháp chỉ ra thêm, CDE nhận khoảng 44,3 tỷ USD liên bang từ Bộ Giáo dục (Department of Education, viết tắt: ED) năm 2025, bao gồm khoảng 3,8 tỷ USD vẫn chưa được sử dụng. Nguồn tài trợ có thể bị ảnh hưởng nếu địa phương tái diễn vi phạm Đạo luật IX. DOJ dẫn lời Tổng chưởng lý Pamela Bondi nhấn mạnh, trước đây chính Thống đốc California – ông Gavin Newsom từng thừa nhận, việc buộc nữ sinh thi đấu với nam sinh là “cực kỳ bất công” (deeply unfair). Bà Bondi khẳng định, DOJ sẽ tiếp tục đấu tranh để bảo vệ quyền phụ nữ và trẻ em gái.
Trợ lý Bộ trưởng DOJ – bà Harmeet K. Dhillon cho biết, Đạo luật IX thông qua từ hơn 50 năm trước nhằm bảo vệ phụ nữ khỏi sự phân biệt. DOJ không chấp nhận những chính sách hiện hành đe dọa sự an toàn của nữ sinh trên sân đấu, tước đi những danh hiệu mà họ nỗ lực giành lấy. Đồng quan điểm, DOJ dẫn nhận định từ luật sư Bill Essayli thuộc Quận Trung tâm California cho rằng, tiểu bang này đang đi ngược lại pháp luật. Ông Essayli nói, phụ nữ xứng đáng được tôn trọng, có quyền thi đấu công bằng ở đội thể thao dành riêng. Luật sư nhấn mạnh đã đến lúc California cần tuân thủ Đạo luật IX, chấm dứt các hành vi vi phạm quyền công dân với phái đẹp.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Pamela Bondi nhắc lại tuyên bố của Thống đốc California Gavin Newsom nói, việc buộc nữ sinh thi đấu cùng nam sinh là “cực kỳ bất công”. Nguồn: Facebook “The United States Department of Justice”
Huy Niel