(TAP) - Tổng thống Donald Trump một lần nữa khiến dư luận dậy sóng khi muốn loại người nhập cư trái phép khỏi cuộc điều tra dân số ở Hoa Kỳ. Kế hoạch này bị cho là đi ngược lại với quy định của Hiến pháp.
Ngày 7/8, ông Donald Trump có bài đăng trên Truth Social (@realDonaldTrump) cho biết đã yêu cầu Bộ Thương mại (Department of Commerce, viết tắt: DOC) khởi động cuộc điều tra dân số mới cùng độ chính xác cao. Theo lãnh đạo Nhà Trắng, cuộc điều tra dự kiến dựa trên dữ kiện hiện đại và kết quả thu thập từ cuộc bầu cử tổng thống năm 2024. Đáng chú ý, ông tuyên bố: “Những người ở lại Quốc gia chúng ta một cách bất hợp pháp sẽ không được tính vào tổng điều tra dân số.”
Tổng thống Donald Trump yêu cầu Bộ Thương mại khởi động cuộc điều tra dân số mới, không tính người nhập cư không hợp pháp ở Hoa Kỳ. Nguồn: Truth Social “@realDonaldTrump”
Phản ứng trước thông tin trên, Ủy ban Phân chia lại Khu vực Bầu cử Dân chủ Quốc gia (National Democratic Redistricting Committee) ngày 7/8 dẫn lời Chủ tịch John Bisognano nhận định: “Không phải ngẫu nhiên mà Tổng thống Trump muốn thao túng dữ liệu tổng điều tra ngay trong lúc ông đang gây áp lực buộc các bang Cộng hòa gian lận phân chia khu vực bầu cử (gerrymander) nhiều hơn nữa. Đây là chiến dịch toàn diện nhằm phớt lờ Hiến pháp Hoa Kỳ để định đoạt trước kết quả bầu cử, từ đó duy trì quyền lực và trốn tránh trách nhiệm giải trình trước nhân dân Hoa Kỳ”. Ông Bisognano cũng nhắc lại rằng năm 2020, tòa án đã bác bỏ nỗ lực tương tự của chính quyền Trump. Người đứng đầu Ủy ban nhấn mạnh: “Nếu ông Trump tiếp tục thực hiện đề xuất độc đoán, nó một lần nữa sẽ bị ngăn chặn”.
Ở một diễn biến liên quan, truyền thông Hoa Kỳ (NBC News) cho biết tuyên bố từ ông Trump vấp phải nhiều sự chỉ trích, lo ngại về tính hợp pháp. Cụ thể, theo Điều 1 (Article 1), Mục 2 (Section 2) Hiến pháp Hoa Kỳ (Constitution) quy định số ghế trong Quốc hội thuộc mỗi bang phải dựa vào “tổng số người” sinh sống tại bang đó và phải kiểm tra lại mỗi 10 năm thông qua điều tra dân số. Tu chính án 14 (The 14th Amendment) nhấn mạnh: Phải tính “toàn bộ số người” (bao gồm cả người nhập cư không giấy tờ), không được bỏ sót ai.
Ủy ban Phân chia lại Khu vực Bầu cử Dân chủ Quốc gia lo ngại, việc loại bỏ người nhập cư trái phép khỏi điều tra dân số có thể ảnh hưởng đến kết quả bầu cử nhiệm kỳ sau. Nguồn: National Democratic Redistricting Committee
Ghi nhận trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông Donald Trump từng muốn thêm câu hỏi về quốc tịch vào điều tra dân số năm 2020, nhằm xác định ai là công dân Hoa Kỳ. Tuy nhiên, đề xuất này bị Tòa án Tối cao (Supreme Court of the United States) bác bỏ vì không có lý do thuyết phục. Sau đó, Tổng thống Trump ngỏ ý loại người nhập cư không giấy tờ khỏi quá trình thống kê nhưng kế hoạch dang dở vì ông đã hết nhiệm kỳ. NBC News nhận định việc xác định ai được tính trong điều tra dân số có ảnh hưởng lớn đến phân bổ ghế trong Quốc hội lẫn ngân sách dành cho từng tiểu bang. Nếu người nhập cư không có giấy tờ bị loại khỏi dữ liệu, các khu vực có đông người nhập cư sẽ chịu thiệt thòi về nguồn lực, đại diện chính trị.
Kane Nguyen