(TAP) - Ngày 12/6/2025, Tổng thống Donald Trump đã ký sắc lệnh hành pháp hủy bỏ một trong những chính sách môi trường mang tính biểu tượng của bang California - lệnh cấm bán xe chạy bằng xăng và dầu từ năm 2035.
Phát biểu tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump tuyên bố: “Chúng tôi chính thức giải cứu ngành công nghiệp ô tô Hoa Kỳ khỏi sự hủy diệt bằng cách chấm dứt lệnh bắt buộc sử dụng xe điện của California MỘT LẦN VÀ MÃI MÃI.” Theo đó, ông cho biết sắc lệnh này nhằm bảo vệ “quyền tự do lựa chọn” cho người tiêu dùng, đồng thời khẳng định quyền tối cao của liên bang trong việc đặt ra các tiêu chuẩn khí thải quốc gia. “Người Mỹ có quyền lái chiếc xe mà họ chọn, không phải chiếc xe bị áp đặt bởi những nhà lập pháp cấp tiến ở Sacramento”- theo Nhà Trắng.
Tổng thống Donald Trump tuyên bố hủy lệnh cấm bán xe chạy bằng xăng và dầu từ năm 2035 của California. Nguồn: X “President Donald J. Trump”
Phản ứng trước sắc lệnh, Thống đốc California Gavin Newsom gọi đây là một “cuộc tấn công thô bạo vào bầu không khí sạch và năng lực cạnh tranh toàn cầu của nước Mỹ.” Ông khẳng định California sẽ tiếp tục thúc đẩy chương trình xe điện và chuẩn bị các biện pháp pháp lý để chống lại sắc lệnh liên bang.
Cùng ngày, Tổng Chưởng lý California Rob Bonta đã dẫn đầu một liên minh gồm 11 tiểu bang, chính thức đệ đơn kiện chính quyền Trump lên Tòa án Quận Bắc California, cho rằng sắc lệnh vi phạm Đạo luật Không khí Sạch (Clean Air Act). Vụ kiện cáo buộc việc sử dụng Đạo luật xem xét của Quốc hội (Congressional Review Act) để hủy bỏ quyền miễn trừ về khí thải dành riêng cho California là “vượt quá thẩm quyền” của cả hành pháp lẫn lập pháp. Rob Bonta cũng nhấn mạnh họ đã có quyền đặt ra tiêu chuẩn khí thải riêng từ năm 1970 — một cơ chế từng được cả Cộng hòa lẫn Dân chủ ủng hộ. Nếu chính quyền Trump thắng kiện, không chỉ California mà toàn bộ hệ thống các bang theo tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Liên minh California và 11 bang khác đề đơn kiện sắc lệnh mới của Trump. Nguồn: State of California Department of Justice
Sắc lệnh này của Trump tác động trực tiếp đến hơn 17 tiểu bang khác hiện đang áp dụng tiêu chuẩn khí thải theo mô hình của California. Đáng chú ý, động thái trên diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa chính quyền Trump và California sau vụ biểu tình tại Los Angeles vẫn chưa hạ nhiệt.
Krys Phan
