(TAP) - Trước diễn biến căng thẳng nghiêm trọng tại Trung Đông khi Hoa Kỳ bất ngờ không kích các cơ sở hạt nhân của Iran, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã triệu tập phiên họp khẩn, cảnh báo nguy cơ mất kiểm soát, giữa lúc thương vong dân sự tại Iran và Israel không ngừng gia tăng.
Theo thông tin được đăng tải trên trang web Liên Hợp Quốc (United Nation), ngày 22/6 (giờ địa phương), Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã triệu tập phiên họp khẩn tại New York (Hoa Kỳ). Tổng Thư ký António Guterres cảnh báo hành động của Hoa Kỳ đánh dấu “bước ngoặt nguy hiểm” trong một khu vực vốn đã bất ổn. Ông nhấn mạnh: “Chúng ta đang đứng trước nguy cơ rơi vào vòng xoáy trả đũa không có hồi kết. Để tránh điều đó, ngoại giao cần đặt lên hàng đầu”.
Tại phiên họp khẩn, Tổng Thư ký António Guterres cảnh báo hành động của Hoa Kỳ đánh dấu “bước ngoặt nguy hiểm” trong một khu vực vốn đã bất ổn. Nguồn: United Nation
Tổng Thư ký Guterres kêu gọi bảo vệ dân thường, bảo đảm an toàn hàng hải, nối lại các cuộc đàm phán nghiêm túc, bền vững về chương trình hạt nhân của Iran. Ông khẳng định sự cần thiết của một giải pháp “toàn diện, đáng tin cậy và có thể xác minh”; đồng thời kêu gọi Iran cho phép các thanh sát viên của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) tiếp cận đầy đủ. Ông nói thêm: “Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân là nền tảng của hòa bình và an ninh toàn cầu, và Iran cần thực hiện đầy đủ các cam kết theo hiệp ước này”.
Bên cạnh đó, tại cuộc họp, dẫn số liệu từ Bộ Y tế Iran, ông Miroslav Jenča – Trợ lý Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc phụ trách khu vực châu Âu, Trung Á và châu Mỹ cho biết tính đến ngày 21/6 đã có ít nhất 430 người thiệt mạng và hơn 3.500 người bị thương do các cuộc không kích của Israel. Phía Israel cũng ghi nhận 25 người chết và 1.300 người bị thương kể từ khi xung đột nổ ra.
Ông Miroslav Jenča nhấn mạnh: “Trung Đông không thể gánh thêm một cuộc chiến tranh bạo lực nữa – nơi dân thường tiếp tục trở thành nạn nhân của các toan tính địa chính trị. Chúng ta cần hạ nhiệt căng thẳng, đẩy mạnh đối thoại và tái thiết lòng tin – ngay từ lúc này.”
Như TAPNews đưa tin trước đó, đêm ngày 21/6 (giờ địa phương), Hoa Kỳ phát động chiến dịch không kích quy mô lớn nhằm vào ba cơ sở hạt nhân chiến lược của Iran, gồm Fordow, Natanz và Isfahan. Đây là những mắt xích trọng yếu trong chương trình hạt nhân của Tehran. Chiến dịch huy động hơn 125 máy bay, trong đó có các oanh tạc cơ tàng hình B-2, sử dụng trên 30 tên lửa hành trình Tomahawk và 6 quả bom xuyên phá boongke.
Trên mạng xã hội Truth Social (@realDonaldTrump), Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump xác nhận Hoa Kỳ đã thực hiện thành công cuộc tấn công vào ba địa điểm hạt nhân của Iran.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump xác nhận thông tin trên mạng xã hội Truth Social (@realDonaldTrump). Ông Trump tuyên bố: “Chúng tôi đã thực hiện thành công cuộc tấn công vào ba địa điểm hạt nhân của Iran. Một đợt thả bom toàn diện đã được triển khai tại Fordow. Tất cả các máy bay đều trở về an toàn.” Ông miêu tả hành động như “khoảnh khắc lịch sử” và khẳng định chiến dịch không nhằm phát động chiến tranh, mà để buộc Iran quay lại bàn đàm phán hạt nhân.
Trên trang Facebook cá nhân Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ, ca ngợi quyết định của Tổng thống Trump. Nguồn: Facebook “Benjamin Netanyahu - בנימין נתניהו”
Ngay sau động thái của Hoa Kỳ, trên trang Facebook cá nhân (Benjamin Netanyahu - בנימין נתניהו) Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ, ca ngợi quyết định của Tổng thống Trump “quyết đoán và mang tính lịch sử”. Ông nhận định bước đi này có thể mang lại “một tương lai thịnh vượng và hòa bình” cho khu vực. Ngoài ra, Bộ Ngoại giao Ukraine (Міністерство закордонних справ України) phát đi thông cáo ngày 22/6 (giờ địa phương) lên tiếng ủng hộ chiến dịch, đánh giá hành động của Hoa Kỳ rất “chính đáng” nhằm ngăn chặn chương trình hạt nhân của Iran, bảo vệ an ninh khu vực.
Bộ Ngoại giao Ukraine (Міністерство закордонних справ України) phát đi thông cáo ngày 22/6 (giờ địa phương) lên tiếng ủng hộ chiến dịch của Hoa Kỳ
Về phía đối lập, Nga, Trung Quốc và Pakistan cùng lên tiếng phản đối kịch liệt, yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc triệu tập phiên họp khẩn cấp, thông qua nghị quyết đình chỉ chiến sự ngay lập tức. Trong tuyên bố ngày 22/6, Bộ Ngoại giao Nga (МИД России) nhận định cuộc không kích "thể hiện sự vô trách nhiệm, đồng thời xâm phạm nghiêm trọng các nguyên tắc luật pháp quốc tế". Moskva cho rằng việc một thành viên thường trực Hội đồng Bảo an tấn công một quốc gia có chủ quyền là "không thể chấp nhận được".
Bộ Ngoại giao Nga (МИД России), Bộ Ngoại giao Trung Quốc (中华人民共和国外交部) và Bộ Ngoại giao Pakistan (Ministry of Foreign Affairs, Government of Pakistan) cùng lên tiếng phản đối kịch liệt hành động từ Hoa Kỳ
Đồng quan điểm, Bộ Ngoại giao Trung Quốc (中华人民共和国外交部) cũng lên án gay gắt chiến dịch không kích. Bắc Kinh kêu gọi các bên liên quan, đặc biệt phía Israel chấm dứt ngay các hoạt động vũ trang, tái khởi động đàm phán hòa bình. Phía Trung Quốc tuyên bố sẵn sàng hợp tác cùng cộng đồng quốc tế để bảo vệ công lý và khôi phục hòa bình ở Trung Đông.
Hiện chưa có báo cáo chính thức về thiệt hại tại các cơ sở hạt nhân bị tấn công nhưng nhiều chuyên gia lo ngại nguy cơ rò rỉ phóng xạ, đặc biệt tại Fordow - cơ sở nằm sâu trong lòng đất, có hệ thống bảo vệ nghiêm ngặt. Giới quan sát nhận định rằng chiến dịch không kích của Hoa Kỳ đã đẩy cuộc khủng hoảng Iran - Israel lên một nấc thang nguy hiểm mới, làm gia tăng nguy cơ xảy ra chiến tranh toàn diện nếu các bên không có biện pháp kiềm chế.
Viet Anh