(TAP) - Bộ Năng lượng Hoa Kỳ (DOE) vừa khởi động chương trình thí điểm mới nhằm thúc đẩy quá trình thử nghiệm các lò phản ứng hạt nhân tiên tiến, bên ngoài phạm vi của các phòng thí nghiệm quốc gia – tức cho phép sự tham gia của khu vực tư nhân. Chương trình cải cách này được thực hiện theo chỉ đạo từ Sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Donald Trump.
Thông tin từ Bộ Năng lượng Hoa Kỳ (Department of Energy, viết tắt: DOE) ngày 18/6, thay vì phải thông qua các phòng thí nghiệm quốc gia như trước đây, cơ quan này đã phát hành Yêu cầu Nộp đơn (Request for Application) để tìm kiếm các công ty tại Hoa Kỳ đủ điều kiện và nhu cầu xây dựng, vận hành lò phản ứng thử nghiệm. DOE dẫn lời Bộ trưởng Chris Wright nhấn mạnh, trong thời gian dài, Chính phủ liên bang đã trở thành rào cản đối với việc phát triển, cũng như triển khai các lò phản ứng hạt nhân dân sự tiên tiến. Ông Wright cho biết, nhờ sự chỉ đạo từ Tổng thống Donald Trump, quá trình phát triển công nghệ hạt nhân thế hệ mới đang được đẩy nhanh, tạo điều kiện cho các nhà sáng tạo nội địa đưa thiết kế của mình vào thực tiễn, đóng góp vào thịnh vượng kinh tế và củng cố an ninh quốc gia.
Hoa Kỳ đang tìm kiếm các công ty nội địa đủ điều kiện và nhu cầu xây dựng, vận hành lò phản ứng thử nghiệm. Nguồn: Department of Energy
DOE thông tin, lãnh đạo Nhà Trắng cũng đã cam kết đưa Hoa Kỳ trở lại vị trí dẫn đầu toàn cầu về năng lượng hạt nhân, đồng thời đảm bảo nguồn cung năng lượng đa dạng, đáng tin cậy và giá cả hợp lý cho sự phát triển kinh tế và công nghệ của đất nước. Theo đó, chương trình thí điểm lần này thiết kế ra nhằm phục vụ việc nghiên cứu và phát triển công nghệ, không nhằm mục đích thương mại. Mặc dù vậy, việc được DOE cấp phép theo Đạo luật Năng lượng Nguyên tử (Atomic Energy Act) sẽ mở ra cơ hội tiếp cận nguồn vốn tư nhân, là bước đệm trong quy trình cấp phép thương mại trong tương lai.
Ghi nhận các lò phản ứng tiên tiến được xem xét phải có khả năng đạt trạng thái tới hạn trước ngày 4/7/2026. Mọi chi phí liên quan đến thiết kế, xây dựng, vận hành và ngừng hoạt động sẽ do doanh nghiệp nộp đơn tự chi trả. Việc lựa chọn các đơn vị sẽ thực hiện theo hình thức cạnh tranh, dựa trên các tiêu chí như mức độ sẵn sàng công nghệ, đánh giá địa điểm, khả năng tài chính và kế hoạch đạt tới trạng thái vận hành. Hạn cuối nộp hồ sơ đợt đầu là ngày 21/7/2025, trong khi các đơn đăng ký tiếp theo được tiếp nhận liên tục. Ngoài ra, DOE sẽ tổ chức sự kiện Industry Day để kêu gọi đầu tư vào ngày 25/6/2025 dưới hình thức kết hợp trực tiếp và trực tuyến. Thông tin chi tiết công bố trên nền tảng FedConnect (www.fedconnect.net) kèm theo hướng dẫn đăng ký.
Các doanh nghiệp Hoa Kỳ có thể đăng ký đưa các thiết kế phát triển lò phản ứng hạt nhân vào thực tiễn, đóng góp vào thịnh vượng kinh tế và củng cố an ninh quốc gia. Nguồn: Department of Energy
Tiger Vu